იმ დღეს მეგობრები კინოთეატრში ვიჯექით, 3D სათვალეებით ძალიან კეთილ, საოცრად ბრძნულ და სასაცილო ანიმაციურ ფილმს „ყინულის ეპოქა“ ვუყურებდით და მე, როგორც მჩვევია, უცებ აზრობრივად სულ სხვაგან გავფრინდი... გარშემო პოპკორნის და მოხრაკული კარტოფილის სუნი იდგა. გავიფიქრე, რომ ამ „ჩიფსების“ ჩასალაგებლად ნერვული სისტემის სერიოზული გამოცდისთვის გამოგონილი, სპეციალურად ხმამაღლა შრაშუნ––ჭრაჭუნისთვის შექმნილი პარკების ჭმუჭვნის გაუთავებელ ხმას სტოიკურად როგორ და რამდენ ხანს უნდა გავუძლო–მეთქი; ეკრანიდან კი დიდი სიამოვნებით უზარმაზარი და საშუალო ზომის აისბერგებს პატარა ნატეხებს ჩამოვაჭრიდი, ავიღებდი და დავუშენდი ამ მოჭრაჭუნეებს... ჩვენი რიგის გასწვრივ მარჯვნივ კედელისკენ ქალ–ვაჟი კოცნაობდა, შიგა და შიგ გაუგებარ ენაზე საუბრობდნენ, ჩუმად კისკისებდნენ და ოხრავდნენ... ცოტა ვინანეთ კიდეც, რომ ნახევრადცარიელ დაბაზში მაინც და მაინც ხმაურიან ალაგს რომ მოვკალათდით. საღამოს 8 საათი იყო. წესით, გარშემო მეტი ხალხი და შესაბამისად მეტი შეყვარებული უნდა ყოფილიყო. კეთილი, რახან ბილეთში ფული გადავიხადეთ და სკამებზე დავჯექით, პოპკორნის „სურნელით“, თუ უმისოდ, ეკრანს უნდა მივეკუთვნოთ... არადა, ვერაფრით ვიშორებ ჩემს ამ საშინელ თვისებას აუცილებლად გამახსენდეს რაღაც, რაც სულაც არაა იმ ადგილისთვის შესაფერისი... აი, მაგალითად, გუშინ მეტროს სასიამოვნოდ ცივ ვაგონში წინ ასე ათი წლის, ცეცხლისფერის თმის, საოცრად ხალისიანი, ჭორფლიანი, ლამის შაბიამინისფერთვალება გოგონა დაჯდა. გრძელი ნარინჯისფერი წამწამებით. ჩემდაუნებურად საიდანღაც ნაოჭების სრული „კომპლექტი“ მომეწოდა და ზედ მის სახეს მივაწებე, მოვარგე და ისე ცხადად დაივინახე, როგორი იქნება იგი 80–90 წლის ასაკში, რომ ლამის ავდექი და ჩავეხუტე... თითქოს უკვე სხვა სამყაროში გასამგზავრებლად ემზადებოდა და თუ გულზე მივიკრავდი, არსადაც არ წავიდოდა... ვიცი, საშინელი თვისებაა, მაგრამ ბავშვობისდროინდელი ასოციაცია, ნაწყვეტი წაკითხული წიგნიდან ან ნანახი ფილმიდან ასე დაუკითხავად მომაკითხავს ხოლმე და დაუპატიჟებელი, აბეზარი სტუმარივით რჩება, დამინაკუწებს წარმოსახვას, მე კი დიდი ძალისხმევა მჭირდება იმისთვის, რომ ჯერ შევიკრა და მერე კი თავიდან მოვიშორო.
როცა მე და ჩემი ძმა პატარები ვიყავით, თუ ტელევიზორში ბაბუასთან ერთად ისეთ კინოს ვუყურებდით, რომელშიც შეყვარებულების ალერსი იყო, ბაბუა თვალებზე ხელს არ გვაფარებდა. აი, თუ ძალადობის სცენა გათამაშდებოდა, მაგალითად, სანგრებში ვერჩამხტარ ჯარისკაცს ტყვია ზურგში მოხვდებოდა და იმ ხელებს ზევითკენ ასავსავებდა, რომელითაც უკვე ვერავის მოეფერებოდა და თხრილის კიდეზე უსუსურ კიდურებს ჩამოუშვებდა; ანდა ტანკი ფეთქდებოდა, ხოლო მისი აალებული ნატეხები და ადამიანის ცეცხლწაკიდებული სხეულის ნაწილები ცისკენ მიფრინავდნენ, ბაბუა თვალებზე ხელისგულებს აუცილებლად აგვაფარებდა... მაგრამ რაღაც–რაღაცებს მაინც ვხედავდით და ვიცოდით, რომ ათი წუთის წინ ორი შეყვარებული ერთმანეთს სიყვარულსა და ერთგულებას რომ ეფიცებოდა, სასიკვდილო ტყვიის მერე ვერასოდეს შეეხებოდნენ ერთმანეთს. ვერასოდეს. თუმცა იმის ცოდნა „გვამშვიდებდა“, რომ მსახიობები ცოცხლები რჩებიან და სამსახურის შემდეგ, მაგალითად, საღამო ხანს თავის შეყვარებულებს აუცილებლად შეხვდებოდნენ ... მამაჩემი კი – პირიქით. თუ ქალ–ვაჟი ერთმანეთს ეფერებოდა, თვალებზე მაშინვე ხელისგულებს აგვაფარებდა, ხოლო თუ რომელიმე რევოლუციურ ფილმში გულანთებულ კომუნისტს ხვრეტდნენ ანდა კაცები ერთმანეთს კუნთმაგრობაში ეჯიბრებოდნენ, ჩვენ თავისუფალი ხედვის უფლება გვეძლეოდა...
კინოდაბრაზს თვალი მომავლე და გამახსენდა, რომ არც ისე დიდი ხნის წინათ კოლორადოში ფილმის „ბეტმენი“ მორიგი პრემიერის დროს ვიღაც გიჟთვალებიანმა და წითელთმიანმა ფსიქოპათმა მამაკაცმა სასაკლაო მოაწყო. 12 მოკლა და 58 დაჭრა... მოკლულთა შორის სამი შეყვარებული იყო. ისინი თავის შეყვარებულებს გადაეფარნენ და სიცოცხლე დაგაურჩინეს. ერთი–ორჯერ კინოსათვალე მოვიხსენი, ჩვენი რიგის გასწვრივ მსხდომ წყვილსა და დაკეტილ კარს გავხედე. დარბაზში, მგონი, არავინ აპირებდა წამოხტომასა და ცეცხლსასროლის აკაკანებას. მაგრამ, აბა, ამ ჩაბნელებულ დარბაზში თუნდაც მრავალგზის გამობრძმედილი ინტუიცია რას გაიგებს, რას გიკარნახებს, რომელი მაყურებლის ტვინის ნაკვალევს გაჰყვება? დარწმუნებული ვარ, რეალურ ცხოვრებაში იარაღის ხმას „ჩიფსების“ პარკის საზიზღარი ხმაზე აუტანელი ჟღერადობა უნდა ჰქონდეს. იმწამს გამახსენდა: ეს „უგრძნობელი“ ხმაური მოსმენილი მაქვს. თან მრავალჯერ. თბილისის ომის დროს. რეაქციაც მახსოვს: ხმაჩამორთმეული ხელებს ყურებზე ძლიერ რომ იჭერ, თვალებს ხუჭავ ისე, რომ ლამისაა სადღაც უფსკრულში ჩაგიცვივდეს... არადა გინდა, რომ ეს ყველაფერი სასწრაფოდ შეწყდეს ანდა შენი სახლიდან თუ ქვეყნიდან სადმე შორს, ძალიან შორს აღმოჩნდე. თუნდაც ოკეანის ფსკერზე. მაგრამ მაინც რომ გესმის. მაინც ვერსად რომ ვერ გაურბიხარ.
შეყვარებულებმა ძალიან ხმამაღლა გაიცინეს. ყველამ მათკენ მიიბრუნა პირი. ჩემს თავს იმის უფლება არ მივეცი, რომ გამეფიქრა: თუ მკვლელი შემოვარდება, რა მოხდება: რომელი რომელს გადაეფარება... ქალი – კაცს თუ კაცი– ქალს. არ მინდოდა ეს სიკვდილ–სიცოცხლის „სევდიანი ეროტიკა“ თუნდაც ჩემს უადგილო ფანტაზიაში გათამაშებულიყო, არადა აუტანელი წარმოსახვა ჩემსკენ ისე დაიძრა, როგორც იატაკზე დაქცეული ვერცხლისწყლის უმართავი ბურთულაკები. ამგვარი ეპიზოდების დროს ყოველთვის ვფიქრობ, რომ კარგი იქნებოდა, სხეულზე ღილაკი გვქონდეს, რათა ტვინი დროებით გამორთო ანდა, მთლად უკეთესი, სათარიგო ტვინი და სხვა ორგანოებიც დაგვყვეს.
ძალიან პატარა ვიყავი, როცა ფრანგული ფილმი „თავგადასავლების მაძიებლები“ ვნახე და ახლაც მახსოვს, როგორ დავიშალე იონებად და სხვა ელემენტარულ ნაწილაკებად, როცა ორი შეყვარებული მამაკაცი მეკობრეების ბრმა ტყვიისგან მოკლულ ლეტიციას რკინა– რეზინის საყვინთ კოსტუმში ათავსებს. ლეტიციას თმები და სახე მინის „ილუმინატორებს“ იქეთ ისე უმოძრავებს, რომ ცოცხალი გეგონება. წყალში ნელა ჩაუშვებენ, მერე ფსკერისკენ აცილებენ და მერე... ხელს უშვებს. უღმერთოდ. ორივე. ერთიც და მეორეც. თითქმის ერთდროულად. ლინო ვენტურასა და ალენ დელონს ლეტიციას მიტოვებას არასოდეს ვაპატიებ... მეგონა ფილმი მყისვე უნდა დასრულებულიყო, ხოლო ლეტიცია ჩემს პერსონალურ ბალიშში გამომეტირებინა. რაოდენ გამიკვირდა, როცა კადრები გაგრძელდა. რანაირად, როგორ, რატომ, რისთვის? სადაა წარწერა „დასასრული“? იმ სიცივეში, მარილიან წყალში, ბნელ უსასრულობასა და მარტოობაში დაუცველი, მარტოსული, მარტოსხეული არსება იძირებოდა, ნელა ეშვებოდა, სამარადისოდ... ხელის გაშვების წამია ყველაზე წარმოუდგენლად მტკივნეული და დაუნდობელი. მას მერე ჩემი ცხოვრების დაშორება–განშორებების ეპიზოდების დროს ეს სცენა სულ თვალწინ მიტივტივდება ხოლმე. ოკეანის სიღრმეშიკი სულ უკანსკნელ წამს გააშლილი ხელის თეთრი მტევნები ქრება...ჩემთვის არაერთხელ გაუშვიათ ხელი და ვიცი ამ დროს ადამიანმა რა შეიძლება იგრძნოს. ალბათ, მკვადრმაც კი. უბრალოდ, ის თითებს შლის, შენი თითები კი ჰაერსაც ვერ, ვეღარ ეპოტინება. და მერე, უცებ ეშვები სადღაც, ნელა იძირები, თითქოს გეძინება ან ქრები მწვავე და „ჰარმონიული“ ტკივილისგან, შენში გაბლანდული უძლურებისგან, ტერფები ვერც ფსკერს გრძნობენ, ვერც საკუთარ ცოცხალს თუ უკვე გაცივებულ სისხლს... უბრალოდ ხედავ, როგორ ფერმკრათალდება ზედაპირის სინათლე. შეიძლება საიმედო სკაფანდრი ჩაგაცვან და ზურგზე „თვითწარმოებადი“ ჟანგბადის ბალონიც დაგკიდონ, მაგრამ გრძნობ როგორ ეხება ფეხის თითებს ყინულივით ცივი წყალი და ოდნავ გაჟრიალებს, გცივა და რაღაც უცნაური, არაჟაგბადური ნაერთით სუნთქავ. უბრალოდ, ხედავ იმათ ვინც ზევითაა, გემზეა, მშრალზეა და გინდა ნახევრადჩახლეჩილი ხმით დაუძახო... ჰეი, ჰეი, აქა ვარ, ცოცხალი ვარ, არ მიმატოვოთ, ცოცხალი ვარ, ოღონდ ამომიყვანეთ და ნახეთ, დაგიმტკიცებთ, რომ ჯერ არ მომკვდარვარ... ჰეი, ხალხო, რა უეშხო და უმარილო ხუმრობაა! ჰეი, სად წახვედით, თქვე ყრუებო და ბრმებო... ჰეი, თქვენ, ჰეი, შენ...შენ, ჰეი, შენ . . .
როცა საკეისროს ანესთეზიისას ლეტიციასავით ნელ–ნელა კი არა, მაგრამ აბსოლუტურად არანორმალური სუპერსიჩქარით ქვევით დავეშვი, ჩემი განვლილი ცხოვრების სურათ–ხატებმა ისე სისწრაფით დაიწყეს ჩემს გარშემო ბრუნავა–მოძრაობა, რომ მეგონა ამ ცენტრიფუგაში ჩემი სული სხეულს აშორდება–აშრევდება და მეც ლეტიციასავით სამუდამოდ ოკეანის ფსკერზე დავბინავდები–მეთქი. ვერც ვერავინ გაიგებს რა დავინახე, რა ვიგრძენი, ვერავის ვეტყვი, ვერ გავუზიარებ. ვერასოდეს. გარდაცვლილი ბაბუაც კი დავინახე, რომელიც სიყვარულის სცენის ყურებას არასოდეს მიშლიდა... წამის მეასედში ჩვენი ღიაცისფერ კედლიანმა სასადილო ოთახმა გაიელვა. კედელზე – ხის დიდი საათი შავი არაბული ციფრებით; მაგიდაზე სახილე იდგა, იქ კი ჩვენი ეზოს „ადესა“, ვაშლი, ქლიავი და მსხალი ეყარა; ტელევიზორში კი ცოცხალი ადამიანები ცოცხლად საუბრობდნენ... მახსოვს დაშვებისას ვგრძნობდი იმას, თუ როგორ მიფრიალებდა გული და რაღაც ჰაერთთან ერთად მხვრეპდა აი, ისე, საქანელაზე რომ დიდზე გაგაქანებენ. ოღონდ წყლისგან განსხავებით სისველესა და სინესტეს ვერ გრძნობ. როცა ამ გიგანტური „ძაბრიდან“ კედელ–კედელ მიხეთქებებით ჩამოვგორდი, დავენარცხე რაღაც რბილს, მგონი პატარა მრგვალი პური იყო. არაფერი მტკენია. ხასხასა მწვანე მდელო იყო და იქეთ ჰორიზონტის მაგივრად ძალიან შორს შემინული, მაღალ–დაბალი შენობების ზიგზაგი... და გავითიშე. ალბათ, სწორედ, აი, იმ არარსებული ღილაკით. როცა ერთი წლის შემდეგ ნიუ იორკში ჩამოვედი (მანამდე საერთოდ არასოდეს მიფიქრია ამ ქალაქში ცხოვრებაზე კი არა, ჩემი ქვეყნის გარეთ რამდენიმე თვეზე მეტხანს გაჩერებაზე), ბრუკლინის ხიდიდან ჰორიზონტს რომ გავხედე, მოულოდნელობისგან გავშეშდი: ვიცანი ადრე ნანახი ზიგზაგი. თვალებით კი იმ მდელოს ძებნაც დავიწყე, რომელზეც ასე რბილად დავენარცხე ...
ჰო, კიდევ ძალიან მჟუტავად, მაგრამ გულის კუნჭულში მაინც მჯეროდა, რომ გემბანზე დარჩენილი მამაკაცებიდან ერთი მაინც მოვიდოდა აზრზე, გამოფხიზლდებოდა ამ გაუგებრობიდან – უსამართლო სიუჟეტური ხაზიდან „ამოხტებოდა“, გემს მოატიალებდა, სასრწრაფოდ ჩახტებოდა წყალში და ლეტიციას ამოიყვანდა. ასე არ მოხდა. ასე არსად ხდება. არასოდეს და არსად....
ან ამ შუა ნიუ იორკში ფრანსუაზა საგანის „სალამი, სევდავ!“ რას ავიკვიატე? ანა საყვარელი მამაკაცის ღალატის სცენას როცა შეესწრება, უბრალოდ ჯდება მანქანაში და მიქრის. აქაც ცუდად მთავრდება. ჩაძირვით. აბა, დანტემ რომ თქვა სულები როგორც სარკეში ისე აირეკლებიან ერთმნეთშიო... სულებიო. სარკეო, არეკვლაო. წყალზე უკეთესად რა ირეკლავს? რაღაც ძლიერი, ნამდვილი, არაამპარტავნული და უზომოდ თბილი ზედაპირულს, ცივს, შაბლონურსა და თვითმტკბობს ეჯახება... და იღუპება, იჩვრიტება. რასაკვირველია, დაიღუპება. ეს უნიკალური გრძნობა ანასავით 50 მეტრის სიმაღლის კლდიდან წყლაში გადავარდება. ანას ლეტიციასავით ხელი გაუშვეს... აი, ახლაც მესმის ანას მანქანა წყლის ზედაპირს როგორ ეხეთქება, შხეფები ჰაერში ავარდება, მანქანა–სკაფანდრი კი ნელ–ნელა იძირება, ქვევით, უფრო ქვევით, იქ, სადაც საჩურჩულო არაფერია... ფრანსუაზა საგანი თავის გმირ ქალებს ხშირად კლავს. ასეა ნატალიც მისი მეორე რომანიდან „ცოტაოდენი მზე ცივ წყალში“. აქაც ცივი წყალი. მზეც, ოღონდ ცოტაოდენი. ლეტიცია ჩააცილეს მაინც, ანა და ნატალი კი, უბრალოდ უსულოდ იპოვეს. წყალში. ახლაც მესმის ყურებში ლეტიციას უმზეო წყალში დაშვების თანმხლები ოდნავ სასოწარკვეთილი მელოდია.... პა რა რა პა ლა ლა ლა ლა ლა და ალენ დელონის მელოდიური სტვენა...
შორეულ ბავშვობაში საეკრანო სიყვარული ჩემთვის ფრანგულით შემოვიდა და რატომღაც მეგონა, რომ ამ არამშობლიურ ენაზე, რომელიც არ მესმოდა და მის სწავლასაც არ ვაპირებდი, აუცილებლად როცა შევიყვარებდი, თავისთავად ავმეტყველდებოდი და რაც მთავარია, არასოდეს ვიქნებოდი ლეტიციასავით. მითუმეტეს – რეზინის „კომბინიზონში“. ჟეტემ, მონამურ, ვულევუ... არა, ფრანგული თავისთვის დარჩა. მე – ჩემთვის.
ვგრძნობ, რომ ნელ–ნელა უკან ვბრუნდები. ეკრანზე დიდი ყინულის მთებს შორის მორბენალი ანიმაციურ – ეშვებიანი მამონტები ინგლისურად სხაპასხუპით საუბრობენ და მათ გამწვალებელ ბოროტ მეკობრეებს მედგრად უპირისპირდებიან. შეიძლება ითქვას, რომ საქმეს ჰეპიენდური პირი უჩანს. ჩვენებისას ჩვენს მოსაკლავად არავინ შემოვარდნილა, შეყვარებულები კი დარბაზიდან დროზე ადრე გაპარულან. ვერც კი შავამჩნიე. თუმცა ისინიც ვერავის ამჩნევდნენ. მხოლოდ –ერთმანეთს. გარშემო კი ისევ პოპკორნის გაცრეცილი სუნი და „ჩიფსების“ ვერცხლისფერი პარკების უკვე ძალიან სუსტი ჭრაჭა –ჭრუჭის ხმოვანება იდგა...
22.09.2012
shokoladi.ge
No comments:
Post a Comment