ამას წინათ ბრუკლინში გალერეა AHA -ში (Arcilesi & Homberg Fine Art) ფესტივალი სახელწოდებით Dumbo Arts Festival 2013 გაიხსნა.
როგორც წესი, ეს გალერეა თავის დაბრაზებს იმ მხატვრებს უთმობს, რომლებიც ტრადიციულ ხელოვნებაზე არსებულ წარმოდგენებს ანგრევენ და მუშაობენ ნაივური ექსპრესიონიზმის, სულიერი ალეგორიების, რეალიზმისა და პოპ - არტის ჟანრში.
გალერეა გამოირჩევა თავისი ექსპერიმენტული მიდგომით სივრცეების, დროის, სოციალურ - პოლიტიკური მოვლენებისა და ადამიანის ფსიქოლოგიისადმი.
ზაფხულში AHA -ში ორი ძალიან საინტერესო მხატვარი გავიცანი - ევან ვენეგა და ჰიო ჯონგ ნამი, რომელთა ჯგუფური გამოფენა სახელწოდებაში „სიცოცხლის ხაზები“ იყო გაერთიანებული.
ევან ვენეგა ნიუ იორკელი დიზაინერი და მხატვარია, რომელმაც ხატვა ნიუ იორკის ინდუსტრიულ ობიექტებით, პეიზაჟებით დაიწყო. თავის სამხატვრო ასოციაციებში იგი „მრეწველობას“ აბსტრაქტულ ფორმებად და ფერებად გადააქცევს. ვენეგა პულსირებადი ქალაქური ცხოვრებით ასოცირებს, მისი ხაზები მუსიკალურ ნოტებად და მანიპულირებად „ურბანულ ფიგურებად“ გადაიქცევა. ისევე როგორც მხატვრის პერსონალური გამოცდილება, რომელიც ქალიშვილის დაბადებას უკავშირდება და რომელიც ფერებად და ფიგურებად ტრანსფორმირდება. როგორც თავად ამბობს, ეს „თარგმანები“ მის ცხოვრებას აბალანსებს. როცა ევანი პატარა იყო, უფროსმა ძმამ მას დაათვალიერებინა წიგნი, რომელშიც ნიუ იორკელი მხატვრების გრაფიტი იყო წარმოდგენილი. სწორედ მაშინდელი ხაზები, ფერები და დეტალები აღმოჩნდა მხატვრის წარმოსახვის ტილოზე გადატანის პროცესის ნაწილი. ევან ვენეგას ნახატები ერთგვარი რებუსებია, რომლებიც ადამიანის ანატომიაში, ავტომანქანების სათადარიგო ნაწილებში, ჭურჭელში, არქიტექტურაში იხლართება, უცნაურ ფორმებს იღებს და ქალაქური ცხოვრების „არაორგანიზებულ“, გადღაბნილ ინტერპრეტაციად გადაიქცევა...
კორეელი ჰიო ჯიონგ ნამიმ სამხატვრო განათლება ნიუ იორკში მიიღო. მისი ნამუშევრები - ნაქარგები თუ ფერწერა, როგორც თავად ამბობს, შესუნთქვისა და ამოსუნთქვის რიტმში იქმნება, როგორც დადებითისა და უარყოფითის, ზემოსა და ქვემოს მოძრაობის ციკლი. მხატვარს თავისი მონოლოგები აქვს - ნახატები თმით. როგორც წესი, ეს მისი თმებია, მხატვრისთვის კი ამას ძალიან ღრმა დატვირთვა აქვს. ჯერ ეს ერთიც, რომ თხელი შავი თმა აზიელი ქალის სიმბოლოა და თან მრავალი საუკუნის წინ ითვლებოდა, რომ კორეის სული თმებშია ჩაბუდებული და ამიტომაც ქალებსაც და მამაკაცებსაც თმის შეჭრა ეკრძალებოდათ. ჰიო ჯიონგ ნამი თავის დაცვენილ თმებს კრებს, აერთებს და მერე, როგორც ძაფს ნემსის ყუნწში უყრის და ტილოზე იწყებს ხატვას, ქარგვას, „ძაფის“ მიმაგრებას ყოველგვარი წინასწარი მონახაზის/თარგის გარეშე. ის უბრალოდ იწყებს თავისი თმით ხატვას ისე, როგორადაც და რა რიტმშიც სუნთქვას, თითქოს თავის დღიურს წერს ანდა ტილოზე თავისი ემოციები, სიხარული-გაწბილება, ცნობიერი და ქვეცნობიერი გადააქვს. და ასე უნებურად იქმნებიან ვარსკვლავები, ყვავილები, ფოთლები, მზის სხივების ტალღები, სწორი, მონოტონური ხაზები, მისი ცხოვრების ერთგვარი წრფეები თუ ისტორიები. ნახატებზე თმები ჰიოს კარდიოგრამაა და ადვილად შეიძლება მიხვდე როდის უხარია და როდისაა სევდიანად. მან თავისი უეცარი ავადმყოფობაც კი თმებით გამოხატა... ის განცდაც, როცა თავიდან ვერ გაიგეს რა დაემართა და ერთი პერიოდი უდიაგნოზოდაც იყო. უბრალოდ ერთ დილას საწოლიდან ვერ ადგა. იგი ამბობს, რომ „სიცოცხლის სიმართლეს“ ეძებს და პოულობს კიდეც - სწორედ ცხოვრების მომენტების „დაჭერაში“ და იმედი აქვს, რომ ადამიანები საკუთარ სიმართლეს სწორედ მის ნახატებში იპოვნიან ისევე, როგორც მან იპოვა თავისი მიკროსამყაროში რაღაც დიდი.
„ალისა ბერლინში“, რომელიც AHA-ში გამართული ფესტივალის ფარგლებში აჩვენეს ამერიკელი რეჟიორის, მწერლის, ინტერაქტიური ტექნოლოგიური დიზაინერის რუთ სერგელის ინსტალაციაა, რომელიც დღევანდელ გლობალურ ქაოსში ჰალუცინოგენურ მოგზაურობას გვაწყებინებს. ეკრანზე საჭადრაკო დაფასა და აგურის თაღქვეშ ლუის კეროლის ალისასა და „ალისა საოცრებათა ქვეყანში“ მოქმედი გმირები ჩნდებიან და მიამიტური საბავშვო მოგონებების ამოტივტივებასთან ერთად მნახველს თავადაც შეუძლია მონაწილეობა მიიღოს ალისას ამოძრობაში. ჩვენს ცეკვას თუ გაშეშებას ალისა სარკისებრ იმეორებს და ამგვარად IXX საუკუნე XXI -ში მდოვრედ გადადის. მერე უცებ სიურეალიზმი ქრება და ვგრძნობთ, რომ ვდაგავართ ბერლინის ანდა ნიუ იორკის მიწაზე, პარკეტზე, ქვეფენილზე თუ კედლებთან. რუთ სერგელი ცნობილია თავისი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პროექტით „9.11 - ის ხმები“, რომელიც ტერაქტს ცოცხლად გადარჩენილ 550 - ზე მეტი ადამიანის ხმის ჩანაწერია. ამ ადამიანების მონათხრობი თუ რეპლიკა სიცოცხლისა და „სიკვდილის“ გამოცდილების თანაზომიერი კოლექციაა.
მხატავრი ნოლა რომანო თავადა თავისი ნახატების მოდელი, სადაც იგი, ჩემი აზრით, თანამედროვე ანიმაციური ფილმების გმირს ძალიან ჰგავს. თავის ნამუშევრებში იგი ადამიანის ცხოვრების ოთხ სეზონს გასდევს: დაბადების, ზრდის, მოხუცებულობისა და „დედამიწაში დაბრუნების“ დროს. მის ნახატებში ნოლა ხან ეროტიულია, ხან მიამიტი, ხან ტყუპისცალი ჰყავს, ხან ნისლშია, ხან დაცვენილ ასოებში, წყალში, რვაფეხებთან, თაგვებთან, თეთრ დათვებთან, მტრედებთან, ცხოველების კუდებით, ჭუჭყში, სიცივეში, მარტოობაში, შიშში, ვნებაში. როგორც თავად ამბობს, ეს ნახატები ძალიან პერსონალურია და ამავე დროს - უნივერსალური.
უნივერსალურ თემას - შემწყნარებლობას ეძღვნება ცნობილი რუსი მხატვრების ილია და ემილია კაბაკოვების პროექტი „ტოლერანტობის გემი“, რომელიც ნიუ იორკში მდინარე ისტ რივერის კონცხზე დგას და რიმელსაც ძველეგვიპტური საიალქნო გემის იერი აქვს. ილია კობაკოვი 1980 - იანებში მოსკოვური კონცეპტუალიზმის ყველაზე ცნობილი მხატვარი, არტდისიდენტი და ამავე დროს დასავლეთში ყველაზე ცნობილი და კარგად გაყიდვადი ხელოვანი, ტერმინის „ტოტალური ინსტალაციის“ დამმკვიდრებელია, რომლის ნამუშევრები მისი სამშობლოს გარეთ საბჭოთა ეპოქის მხატვრებთაგან ყველაზე ცნობადია და გამოფენილია მსოფლიოს ყველაზე სახელოვან მუზეუმებში. ილია და ემილია კაბაკოვები 1988 წლიდან ნიუ იორკის შტატში ცხოვრობენ. 8 წლის წინ მათ ეგვიპტის ქალაქ სივაში მნახველებს წარუდგინეს გემი, რომლის იალქანი ამ ქვეყნის ბავშვების ნახატებით შეიკერა. გემი ცოტა ხმამაღლაა ნათქვამი, უფრო - დიდი ნავი. გემების (აშენდა რამდენიმე გემი) არასაზღვაო, არამედ სახმელეთო მოგზაურობა დაიწყო ეგვიპტედან და შემდეგ მოიცვა იტალია, შვეიცარია, გაერთიანებული საემიროები, კუბა, აშშ და რუსეთი. ამ პროექტისთვის კაბაკოვებმა „კარტიერის პრემიაც“ მიიღეს, როგორც წლის საუკეთესო იდეის ავტორებმა. იდეა კი ემილია კაბაკოვას ეკუთვნის, რომლის შთაგონება 11 სექტემბრის ტრაგედიას უკავშირდება. „ტოლერანტობის გემის“ მისია გახლდათ სხვადასხვა ქვეყნებში სხვადასხვა ეთნიკურობის, კულტურებისა თუ სოციალარი ფენის ბავშვებს შემწყნარებლობის მათეული ინტერპრეტაცია გამოეხატათ. აღმოჩნდა, რომ კუბელი ბავშვები სულ სხავგვარად აღიქვამენ ტოლერანტობას, ვიდრე - შვეიცარიელები. როგორც წესი, ყველა ქვეყანაში ტოლერანტობასთან დაკავშირებული ასოციაციების დახატვამდე ბავშვებს შემწყნარებლობის რაობაზე ფსიქოლოგები და მასწავლებლები ელაპარაკებოდნენ და ე.წ. ტოლერანტობის მასტერკლასებს უტარებდნენ. მერე კი ისინი 200 - მდე ნახატს ქმნიან, რომელიც იალქნის ტილოდ გადრაიქმნება. მართალი გითხრათ, ამ გემზე თვალის შევლებამ სევდიანი და არც ისე პოლიტკორექტული აზრები ამიშალა. 18 მეტრიანი გემი, რომელიც ნიუ იორკში „ჩამოსვლამდე“ (გემი ნიუ იოკრშივე დამზადდა) მოსკოვში გახლდათ, რომლის წყალზე ჩაშვებაც მოსკოვის ქალაქის დღესასწაულს „დაემთხვა“, რომელსაც ასევე 80 წლის კაბაკოვის დაბადების დღეც „დაემთხვა“, უფრო ერთა სიყვარულის, მეგობრობისა და ურთიერთპატივისცემის მოდურ ტრენდს ჰგავდა, ვიდრე რეალურად გააზრებულ განაცხადს. თუნდაც იმიტომ, რომ მოსკოვში „ტოლერანტობის ზეიმი“ კაბაკოვებისთვის ზურაბ წერეთლისგან მიღებული ორი ჯილდოს „ხელოვნებისადმი მსახურებისთვის“ გადაცემისა და კრემლის ჩინოვნიკების მოლოცვების ფონზე მიმდინარეობდა. პირადად ჩემთვის კი ეს ყველაფერი იმ უტოპიურ „იმედს“ ჰგავს, „სოვეტსკოე ბრატსტვო“ თავისი სამშვიდობო ვოიაჟში ოდესმე შემწყნარებლობის იალქნად თუ მედროშედ რომ გადაიქცევა.
No comments:
Post a Comment